Hoe ziet het proces eruit?
Samen grenzen verleggen (Januari 2017 – April 2017)
Acht partijen in Vlaanderen en Nederland hebben met elkaar afgesproken om de komende twee jaar te zorgen voor een duurzaam behoud van de bestaande en nieuw te ontwikkelen natuurgebieden in het Schelde-estuarium. Dit is vastgelegd in het projectplan, dat op 26 april 2016 is goedgekeurd door Interreg Vlaanderen-Nederland. Onderdeel van het projectplan is de oprichting van een grensoverschrijdende samenwerkingsentiteit voor het Grenspark Groot-Saeftinghe.
Voorop staat dat we dit samen met alle ‘streekholders’ doen. Startpunt zijn zes intenties die de projectpartners alvast met elkaar delen. Deze werden tijdens de Start-up fase samen bepaald.
6 Intenties voor het Grenspark Groot-Saeftinghe
Outputs van deze fase:
- Het routeboekje
- De intentieverklaring
- Start-up 12 januari
- Stuurgroep
Een blik op het proces:
Identiteit en Positionering (Mei 2017 – augustus 2017)
Stap 1 is om met elkaar de identiteit en de kernwaarden van het Grenspark vast te stellen. Wat zijn de onderscheidende kwaliteiten of het unieke DNA van het gebied? Welke kernwaarden horen daarbij? En wat zou het Grenspark kunnen worden? Want het gaat niet alleen om hoe het nu is, maar ook om kansen en wensen voor de toekomst. De identiteit is de basis voor de toeristische positionering en de gebiedsmarketing van het Grenspark en is sturend voor toekomstige activiteiten, ruimtelijke ontwikkelingen en inrichtingsmaatregelen.
Voorop staat dat we dit samen met alle ‘streekholders’ doen. Startpunt zijn zes intenties die de projectpartners alvast met elkaar delen. Deze werden tijdens de Start-up fase samen bepaald.
Outputs van deze fase:
- De Grensparkidentiteit
- 2 Workshops met streekholders
- Persmoment in juni
Een blik op het proces:
Kansen voor de streek (September 2017 – December 2017)
Grensoverschrijdende samenwerking biedt extra kansen voor de natuur, want dieren en planten trekken zich niets aan van grenzen. Door gezamenlijk een grensoverschrijdende natuurvisie op te stellen komt het verzilveren van deze kansen dichterbij en zorgen we voor meer biodiversiteit. Maar het Grenspark biedt ook nieuwe kansen voor natuurbeleving, toerisme, economie en de leefbaarheid van de dorpen. Juist door meer samen te werken kunnen we deze goed afstemmen op de kwetsbare natuurwaarden. Voorop staat dat we dit samen met alle ‘streekholders’ doen. Startpunt zijn zes intenties die de projectpartners alvast met elkaar delen. Deze werden tijdens de Start-up fase samen bepaald.
Verkenning
In diverse gesprekken en op de startbijeenkomst van 12 januari 2017 is een eerste verkenning uitgevoerd naar wensen en ideeën die leven bij de partners, andere betrokken organisaties, enkele ondernemers en bewoners. Tevens is de vraag gesteld: wat zou u kunnen bijdragen aan het Grenspark? De eerste verkenning heeft al een breed scala van kansen in beeld gebracht en aangetoond dat er bij veel streekholders bereidheid is om mee te werken aan de uitvoering. Samenvattend zijn voor een viertal thema’s, die centraal stonden op de startbijeenkomst, de volgende kansen benoemd.
4 clusters van Kansen
Outputs van deze fase:
- Kansenkaart
- 3 thematische ateliers
Dichter naar het Grensparkconcept (Januari 2018 – Juni 2018)
Al deze kansen vormen natuurlijk nog geen samenhangend grensparkconcept. Daarvoor zijn nadere uitwerkingen nodig en zullen keuzen gemaakt moeten worden. Hiervoor wordt een aantal werkateliers georganiseerd. Op deze ateliers wordt samen met betrokken ondernemers en organisaties van binnen en van buiten het gebied bekeken wat de mogelijkheden zijn om het Grenspark echt op de kaart te zetten en welke ‘product-marktcombinaties’ het meest kansrijk zijn. De eerder benoemde identiteit en positionering zijn daarvoor leidend. Tegelijkertijd worden de ateliers gebruikt om deze te toetsen en te verrijken, in een open en creatieve dialoog.
Outputs van deze fase:
- Drie grensparkconcepten
- Expertmeeting
- Integratiegroep onthaal en recreatie
- Landbouwatelier
- Stuurgroepmeeting
Een blik op het proces:
Businessplan (juli 2018 – September 2018)
De uitdaging die volgt is om het grensparkconcept in de praktijk te brengen met een passende samenwerkingsentiteit. De vorm is afhankelijk van het gekozen grensparkconcept. Het is niet
de bedoeling dat dit een aparte ‘bestuurslaag’ wordt, met allerlei eigen raken en bevoegdheden. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld een praktisch ‘uitvoeringsbureau’ dat de gezamenlijke en grensoverschrijdende visie en doelen helpt realiseren. Voorwaarde is dat de nieuwe organisatie breed gesteund wordt door overheden, ondernemers en bewoners, en dat de financiering duurzaam wordt geregeld, in een solide businessplan. Dit vraagt nog wel de nodige inspanning.
Haalbaarheidsstudie
Welk organisatie- en exploitatiemodel het best past bij het gekozen grensparkconcept zal onderzocht worden in een aparte haalbaarheidsstudie. Een werkatelier met alle (potentiële) samenwerkingspartners maakt hier deel van uit. De te onderzoeken modellen kunnen variëren
van een centrale parkautoriteit met eigen uitvoerende taken voor bijvoorbeeld het natuurbeheer en de recreatie tot een lichte organisatie voor alleen de onderlinge afstemming en de gezamenlijke marketing. In ieder geval moet de samenwerkingsentiteit bijdragen aan een goede verstandhouding tussen de natuurbeheerorganisaties en partijen in de zogenaamde ‘buitenschil’.
Uitgangspunt is dat de samenwerkingsentiteit niet volledig afhankelijk wordt van publiek geld, maar publiek-privaat (of volledig privaat) gefinancierd wordt. Daarom worden in de haalbaarheidsstudie ook verschillende verdienmogelijkheden, exploitatiemodellen en financieringsvormen onderzocht. Uiteindelijk moet het Grenspark niet alleen ecologisch, maar ook economisch (en sociaal) iets op gaan leveren voor de streek. Dat wil zeggen dat bestaande ondernemers extra klanten krijgen of extra producten en diensten kunnen gaan verkopen. En dat ondernemers van binnen en buiten de kans krijgen om nieuwe ‘business cases’ of ‘product-marktcombinaties’ op te zetten.
Businessplan
De resultaten van de haalbaarheidsstudie worden verwerkt in een businessplan. Dit businessplan omvat een omschrijving van het gekozen organisatiemodel, een begroting van de investerings- en exploitatiekosten voor het Grenspark en een financieringsplan. Tevens zijn een implementatieplan en een marketingplan onderdeel van het businessplan.
Outputs van deze fase:
- Interviews met ondernemers
- Businessplan
- Marketingatelier
- Stuurgroep
Samenwerkingsovereenkomst (Oktober 2018 – Maart 2019)
Op basis van het businessplan zal een samenwerkingsovereenkomst worden opgesteld, waarin de taken en verantwoordelijkheden van de participerende partners, organisaties en ondernemers worden vastgelegd. Hierin zal ook een voorstel voor de gezamenlijke financiering zijn opgenomen.
Deelnemers
Wie de sovereenkomst ondertekenen, hangt af van het gekozen grensparkconcept en organisatie-model. Naast de projectpartners kunnen ook bedrijven en maatschappelijke organisaties meedoen.
Organisatie-advies
Uiteraard is het belangrijk dat er voor alle partners absolute duidelijkheid is over de juridische en financiële consequenties van deelname. Het grensoverschrijdende karakter maakt dat niet eenvoudiger, wel uitdagender. Daarvoor zullen een organisatie-advies en een juridische en financiële toets worden opgemaakt.
Finale afspraken
In de planning is een half jaar uitgetrokken om met alle partners finale afspraken te maken en de samenwerkingsentiteit formeel te installeren. De samenwerkingsovereenkomst moet uiterlijk 31 maart 2019 ondertekend zijn, de einddatum van het Interregproject.